WAT IS BRUINING?
Uit wetenschappelijke onderzoek komen steeds meer geluiden dat (verantwoord) zonnen gezond is. Een mooie gebruinde huid is ideaal voor veel mensen. Een bruine huid straalt welzijn en gezondheid uit. Bleek door het leven gaan wordt door slechts weinigen als plezierig ervaren. Daarnaast heeft de zon positieve effecten op de mens. Om de positieve effecten van UV optimaal te benutten en de negatieve effecten te vermijden is het belangrijk op een gezonde en verantwoorde manier te zonnen. De natuurlijke zon of kunstmatige zon (zonnebank) is niet alleen geschikt voor het verkrijgen van een mooie, gezonde bruine teint. Mensen gebruiken een zonnebank ook voor een betere doorbloeding van hun spieren en gewrichten, ter verbetering van hun huid, om zich te wapenen tegen een (opkomende) winterdepressie of gewoon om zich even over te geven aan de zonnewarmte. Zonlicht heeft namelijk, in gezonde doses, veel positieve effecten op je gezondheid en je gemoed. In de eerste plaats voel je je natuurlijk aantrekkelijk, behaaglijk en ontspannen door de warmte van de zon of zonnebank. Zonnen biedt echter meer voordelen waardoor men zich fitter, plezieriger en wellicht ook gezonder voelt.
betere doorbloeding
Een of twee keer per week een kleine dosis zonlicht (van zon of zonnebank) stimuleert een groot aantal lichaamsprocessen: zowel de doorbloeding van de huid en spieren als verschillende klierfuncties worden aanzienlijk verbeterd.
een verhoogde weerstand
Langdurige stresssituaties ondermijnen je gezondheid. Zonnen ontspant. De warmte heeft een rustgevende invloed. Door regelmatig te ontspannen, ben je minder vatbaar voor virussen en andere ziektes.
aanmaak van vitamine d
Ook is zonlicht verantwoordelijk voor de aanmaak van vitamine D. Steeds meer komt wetenschappelijk vast te staan dat deze vitamine niet alleen onmisbaar is voor sterke botten maar ook de kans op borst en prostaatkanker, multiple sclerose, psoriasisachtige aandoeningen en depressies kan helpen voorkomen.
anti-winterdepressie
Veel mensen hebben last van winterdepressies. Vooral als je van nature een donkere huidkleur hebt, kun je last hebben van het gebrek aan zon in ons Nederlandse klimaat. Een wekelijks zonnebezoek kan dan helpen. Onder invloed van uv-licht wordt er namelijk endorfine (ook wel het gelukshormoon genoemd) aangemaakt in je hersenen. Dit hormoon verbetert je humeur en geeft je een gevoel van geluk.
de werking van uv
Omdat de momenten waarop de natuurlijke zon zich laat zien in veel landen gering en onvoorspelbaar zijn, is zonnen met zonneapparatuur een goed alternatief. Doch zonnen kan alleen plezierig blijven als u maat weet te houden. De straling van UV-lampen doet niet onder voor die van de zon. Beide bevatten zichtbaar én onzichtbaar licht.
optische straling
Het zonnespectrum, ook wel de ‘optische straling’ genoemd, bestaat uit zichtbaar licht (de zeven kleuren van de regenboog) en het onzichtbare ultraviolet en infrarood. Schematisch kan dit worden weergegeven door de golflengte van de straling op een horizontale as uit te zetten. Zichtbaar licht bevindt zich dan in het midden van de optische straling, het infrarood aan de rechterkant (met langer wordende golflengten) en het ultraviolet aan de linkerkant (met korter wordende golflengten). Infrarood is warmtestraling en kent vele toepassingen zoals de straalkachel, de infraroodcabine en de magnetron.
UVA, UVB, UVC
UVA,UVB,UVC
Ultraviolet kan verder worden onderverdeeld in UVA, UVB en UVC. De eerste twee spelen een rol bij de bruining van de huid. UVC van de zon bereikt het aardoppervlak niet aangezien deze straling volledig wordt geabsorbeerd door de ozonlaag. Kunstmatig wordt UVC opgewekt om ondermeer bacteriën te doden in zwemwater en voedingsproducten. In zonnebanken wordt hier geen gebruik van gemaakt.
bruiningsproces
De huid heeft twee mechanismen om zich tegen overmatige ultraviolette straling te wapenen: bruining en huidverdikking. Deze beide biologische processen vinden uitsluitend plaats in de opperhuid en zijn hetzelfde bij de natuurlijke zon als bij de kunstmatige zon (zonnebank). Hiermee bouwen we onze eigen beschermingsfactor op. Elke huid bevat pigmentcellen (melanocyten), die de (bruine) pigmentkorrels (melanine) aanmaken onder invloed van UV-A- en UV-B-straling. Het aantal pigmentcellen is bij iedereen hetzelfde, of men nu een lichte of een donkere huid heeft. Het vermogen van deze cellen om pigment te maken is echter verschillend. Bij donkere mensen worden meer en grotere pigmentkorrels gevormd dan bij mensen met een blanke huid. Door herhaling van dit proces wordt de hele (opper-) huid langzaam gevuld met dat pigment, het bruiningsproces. Het zal duidelijk zijn dat dit zijn tijd nodig heeft. Men spreekt dan ook wel eens van vertraagde pigmentatie. Dit laatste gebeurd vooral onder invloed van UV-B. UV-A is verantwoordelijk voor directe pigmentatie, kleurt de pigmentcellen bruin en is minder kritisch voor erytheem, wel zijn er hogere doses nodig om een bruining van de huid te realiseren. UVA stimuleert méér dan UVB het huidverouderingsproces. UVB is ook verantwoordelijk voor de aanmaak van het previtamine D3, dat naderhand in andere organen wordt omgezet in het zo noodzakelijke vitamine D. Dit vitamine D is onmisbaar bij de opbouw van de botstructuur en heeft verder een positief effect op de stofwisseling en zorgt voor verlaging van de bloeddruk. Nadeel van UVB is, dat het ook effectief is voor zonnebrand (erytheem). Slechts een kleine overschrijding van de juiste dosis leidt al tot een verbranding van de huid.
